RİSÂLE-İ NÛR KÜLLİYATI'NDA DÖRT ÖNEMLİ TASAVVUF TERİMİ

Risâle-i Nûr Külliyatı'nda velâyet konusu pek çok yerde derin bir şekilde incelenmiş, farklı yönleriyle ele alınmıştır. Said Nursi, tasavvuf terimi olarak "velî"yi açıklamakla kalmamış, velîler hiyerarşisinde seçkin makam sahibi olan "ârif", "abdal" ve "kutub" terimlerine dair de izahlarda bulunmuş, bu terimlerin ifade ettiği mânayı açarak ince noktaları vurgulamıştır. Biz çalışmamızda söz dört teriminin öncelikle terminolojisindeki mânalarını kısaca özetleyip, ardından Külliyatı'ndaki karşılıklarını, risâlelerde kullanıldıkları anlamlarını, kavramların hangi alındığını, tasavvufla aynı nokta-i nazardan, bakış açısıyla değerlendirilip değerlendirilmediğini göstermeye çalıştık. Ayrıca teriminin, sûfîlerin mânevi büyük önem arz etmesinden dolayı, Nursi tarafından geniş eksende, kimi zaman yanlış anlaşılmaları veya yorumlanmalarına bazı eleştiriler getirilerek izah edildiğinin altını çizdik. Çalışmamızda, "abdal", "velî" dan oluşan önemli terimine dair, Nûr'daki açıklamaları eksene aldık. Ve sonuçta, Külliyatı’nda terimlerin, tasavvuftaki mânaları etmek üzerine kullanıldığını yüksek makamlara işaret eden kavramlar kabul edildiklerini, terimin makama ulaşan yüce mertebelere ermiş kişiler makbul edildiklerini ortaya koymaya Tasavvufta sâlikin seyr-i sülûk sonucunda ulaşmak isteyebileceği mertebeleri terimi, Nûr’da makamlar alınmışsa da, Nûr’un şahs-ı mânevisinin Gavs’ül Azam Abdülkadir Geylanî’nin “ferdiyyet” sırrına mazhar olmasından nur talebelerinin yapmalarına gerek olmadığını etmiştir. Öte yandan, tasavvufun terimleri, tıpkı edildikleri gibi, insan-ı kâmil olmanın göstergesi edilmiştir.